در بسیاری از تاسیسات تجاری و صنعتی، اتوماسیون هر فرآیند و کنترلهای مرتبط با آنها به مقدار قابل توجهی بر اساس الکتروموتورها یا موتورهای القایی و اینورترها یا همان درایوهای فرکانس متغیر (VFDs)است. اینورترها که درایوهای سرعت متغیر (ASD) نیز نامیده می شوند. به رایج ترین و مقبول ترین تجهیزات کنترل سرعت متغیر در این حوزه و همچنین تجهیزات خانگی تبدیل شده اند. به طور گسترده ای برای کنترل هواسازها، چیلرها، پمپها، کانوایره، فنها و کمپرسورها تا ماشینهای خیلی پیچیده با چند اینورتر مورد استفاده قرار می گیرند. افزایش استفاده از اینورتر یا درایوهای فرکانس متغیر(VFD) نگهداری و عیب یابی چنین تجهیزات صنعتی مهمی را در حال حاضر به یک چالش مهم برای نگهداری، عیب یابی و استفاده کارآمد و موثر از آنها جهت کاهش زمان خواب و از کار افتادن تاسیسات تبدیل کرده است.

البته پیشنهاد ما به شما این است که قبل از مطالعه مطلب ذیل، جهت اندکی آشنایی بیشتر " درایو فرکانس متغیر (VFD)  " و " روش اتصال اینورتر به موتور " و " نحوه سیم کشی اینورتر (درایو فرکانس متغیر " را نیز مطالعه نمایید.


در این مقاله قصد داریم به روشهای عیب یابی اینورتر (درایو فرکانس متغیر) با استفاده از یک مولتی چند منظوره بپردازیم.

توجه: درایو سرعت متغیر، درایو فرکانس متغیر، VFD، VSD ، درایو را در بین صنعتگران ایرانی عموما نحت عنوان اینورتر می شناسند. اینورتر یکی از اجزای درایو فرکانس متغیر می باشد.


 تعریف

درایوهای سرعت متغیر یا اینورترها کنترل کننده الکترونیکی هستند که برای کنترل سرعت موتور الکتریکی استفاده می شوند. موتور الکتریکی می تواند موتور القایی یا موتور سنکرون باشد. درایو های سرعت متغیر یا اینورترها سرعت موتور القایی را با تغییر دادن فرکانسو ولتاژ تغذیه موتور تغییر می دهند. اینورترها یا درایو های فرکانس متغیر با عنوان درایو های با فرکانس قابل تنظیم (AFD) ، درایوهای با سرعت قابل تنظیم(ASD)، درایوهای سرعت متغیر (VSD)، مبدل فرکانس (FC) ، میکرو درایوها و درایوهای اینورتر نیز شناخته می شوند.درایو سرعت متغیر در مقایسه با گزینه مد بهره بردای سرعت ثابت انرژی کمتری استفاده می کند. به طور نوعی، شما می توانید 20 تا 50 درصد از انرژی را با استفاده از درایو سرعت متغیر (اینورتر) در کاربریهای فن و پمپ صرفه جویی کنید.


سه جز اصلی یک اینورتر به شرح زیر است.


واحد مدار یکسوکننده

در ابتدا اینورتر (درایو سرعت متغیر) برق ورودی AC را با استفاده از پل دیوید تمام موج سه فاز به برق DC طبقه میانی تبدیل می کند.


واحد مداریِ DC (باس DC)

سپس برق DC میانی را در خازنهای توان بالا که قادر هستند ولتاژ و بار زیادی را برای چند دقیقه در خود نگهداری کنند ذخیره می کنند.


واحد مداری وارونگر (Inverter)

و در پایان، واحد اینورتر برق ولتاژ مدار DC را گرفته و به برق سینوسی AC تبدیل می کند که م تواند بوسیله موتور AC استفاده شود. اینورتر از تکنیکهای مدولاسیون پهنای باند جهت ایجاد ولتاژ AC سه فاز در خروجی برای موتور استفاده می کند.

اما عیب یابی درایو سرعت متغیر یا اینورتر معمولا یک چالش است. اینورتر (درایو) ترکیب پچیده ای از قطعات الکترونیک قدرت و مدارات الکترونیکی حساس است.


عیب یابی یک اینورتر(درایو سرعت متغیر)

وقتی اینورتر از کار می افتد. به خاط داشته باشید موارد مقدماتی را چک کنید( صفحه نمایش کنترل کننده، اتصالات و دماها)، موتور را چک کنید، و درایو را چک کنید تا شواهدی بدست بیاورید که کدام بخش از درایو مشکل دارد. بهترین راه برای عیب یابی اینورتر (درایو فرکانس متغیر) بازبینی و بررسی با چشم است. گرد و غبار و زنگار ایجاد شده بر روی هیت سینک درایو را تمیز کنید. سپس سفت و محکم بودن تمامی سیمهای اتصالات را چک کنید. اتصالات شل در سیم کشی درایو در مسیر عبور برق ورودی و اتصال به موتور از دلایل اصلی خرابی اینورتر هستند.


برق سه فاز ورودی باید مورد بررسی قرار بگیرد و نباید انحرافی بیش از 5% از مقدار نامی خود داشته باشد. ولتاژ خط نامتقارن می تواند باعث مشکلات قابل توجهی در درایو گردد. و در ادامه ولتاژ و جریان خروجی های درایو را چک کنید. مشکل در ورودی ها به درایو می تواند باعث مشکلات متعدد گردد. یک درایو یا اینورتر می تواند بدلیل سرج و شکم دادن ولتاژدچاراضافه ولتاژ و زیر ولتاژ بودن شده و از مدار خارج شود یا شاید بدلیل خطاهای مرتبط با موتور مانند اضافه بار قطع گردد.